มหาสฟิงซ์ (Sphinx)
มหาสฟิงซ์แห่งกีซา (The Great Sphinx of Giza) คือรูปสฟิงซ์ สัตว์ในตำนานที่มีหัวเป็นมนุษย์และร่างกายเป็นสิงโต ที่ผ่านการแกะสลักบนหินปูน มีท่าเอนกายในแนวทิศตะวันตก หันหน้าไปทางทิศตะวันออก ตั้งอยู่บริเวณที่ราบสูงกีซาที่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำไนล์ ในเมืองกีซา ประเทศอียิปต์ ใบหน้าของสฟิงซ์ดูเหมือนจะเป็นตัวแทนของฟาโรห์คาเฟร
รูปร่างเดิมของสฟิงซ์สลักจากหินดาน ที่ภายหลังฟื้นฟูด้วยบล็อกหินปูน มีความยาวจากเท้าหน้าไปที่หาง 73 m ความสูงจากฐานไปยังหัวที่ 20 m และความกว้างตรงโหนกหลังที่ 19 m จมูกของมันหักโดยไม่ทราบสาเหตุในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 3 ถึง 10
สฟิงซ์เป็นมหาประติมากรรมที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่รู้จักในอียิปต์ และเป็นหนึ่งในรูปปั้นที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดในโลก หลักฐานทางโบราณคดีกล่าวแนะว่ารูปปั้นนี้สร้างขึ้นโดยชาวอียิปต์โบราณในราชอาณาจักรเก่าแห่งอียิปต์รัชสมัยฟาโรห์คาเฟร (c. 2558–2532 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
ไม่มีใครทราบชื่อเดิมของสฟิงซ์ที่ผู้สร้างในสมัยราชอาณาจักรเก่าตั้งไว้ เนื่องจากวิหารสฟิงซ์ที่ปิดหรืออาจเป็นสฟิงซ์ในเวลานั้นยังสร้างไม่เสร็จ ทำให้วัสดุทางวัฒนธรรมจึงมีจำกัด ในสมัยราชอาณาจักรใหม่แห่งอียิปต์ สฟิงซ์ได้รับการบูชาเป็นเทพสุริยะ Hor-em-akhet ("ฮอรัสแห่งขอบฟ้า"; แผลงเป็นกรีก: Harmachis) และฟาโรห์ทุตโมสที่ 4 (1401–1391 ปีก่อนคริสต์ศักราช หรือ 1397–1388 ปีก่อนคริสต์ศักราช) ทรงกล่าวถึงสิ่งนี้เป็นการเฉพาะในศิลาจารึกแห่งความฝัน
ส่วน "สฟิงซ์" ชื่อที่มีการใช้ทั่วไป มีที่มาจากสมัยคลาสสิก ประมาณ 2,000 ปีหลังการก่อสร้าง โดยอิงจากปีศาจในเทพปกรณัมกรีกที่มีหัวผู้หญิง นกเหยี่ยว แมว หรือแกะ และตัวเป็นสิงโตที่มีปีกของอินทรี (ถึงแม้ว่ามหาสฟิงซ์จะมีหัวเป็นมมุษย์และไม่มีปีกเหมือนกับสฟิงซ์อียิปต์ก็ตาม) ศัพท์ภาษาอังกฤษของ sphinx มาจากภาษากรีกโบราณว่า Σφίγξ ( ถอดเป็นอักษรโรมัน: sphinx) จากรูปกริยา σφίγγω ( ถอดเป็นอักษรโรมัน: sphingo / บีบ) ตามสฟิงซ์กรีกที่จะรัดคอใครก็ตามที่ไม่สามารถตอบปริศนาคำทายได้
นักเขียนชาวอาหรับสมัยกลาง ซึ่งรวมถึง อัลมักรีซี เรียกสฟิงซ์จากภาษาคอปติกที่ถูกแผลงเป็นอาหรับว่า บิลฮีบ (بلهيب) และ บิลฮะวียะฮ์ (بلهويه) ซึ่งมาจาก pꜣ-Ḥwr ชื่อเทพเฮารูนของชาวคานาอันที่มีการระบุถึงตัวสฟิงซ์ ชื่อภาษาอาหรับอียิปต์สมัยใหม่เรียกเป็น أبو الهول (อะบู อัลโฮล / อะบู อัลเฮาล์, "ผู้น่ากลัว"; ) ซึ่งตรงกับชื่อในภาษาคอปติก
รูปร่างเดิมของสฟิงซ์สลักจากหินดาน ที่ภายหลังฟื้นฟูด้วยบล็อกหินปูน มีความยาวจากเท้าหน้าไปที่หาง 73 m ความสูงจากฐานไปยังหัวที่ 20 m และความกว้างตรงโหนกหลังที่ 19 m จมูกของมันหักโดยไม่ทราบสาเหตุในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 3 ถึง 10
สฟิงซ์เป็นมหาประติมากรรมที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่รู้จักในอียิปต์ และเป็นหนึ่งในรูปปั้นที่เป็นที่รู้จักมากที่สุดในโลก หลักฐานทางโบราณคดีกล่าวแนะว่ารูปปั้นนี้สร้างขึ้นโดยชาวอียิปต์โบราณในราชอาณาจักรเก่าแห่งอียิปต์รัชสมัยฟาโรห์คาเฟร (c. 2558–2532 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
ไม่มีใครทราบชื่อเดิมของสฟิงซ์ที่ผู้สร้างในสมัยราชอาณาจักรเก่าตั้งไว้ เนื่องจากวิหารสฟิงซ์ที่ปิดหรืออาจเป็นสฟิงซ์ในเวลานั้นยังสร้างไม่เสร็จ ทำให้วัสดุทางวัฒนธรรมจึงมีจำกัด ในสมัยราชอาณาจักรใหม่แห่งอียิปต์ สฟิงซ์ได้รับการบูชาเป็นเทพสุริยะ Hor-em-akhet ("ฮอรัสแห่งขอบฟ้า"; แผลงเป็นกรีก: Harmachis) และฟาโรห์ทุตโมสที่ 4 (1401–1391 ปีก่อนคริสต์ศักราช หรือ 1397–1388 ปีก่อนคริสต์ศักราช) ทรงกล่าวถึงสิ่งนี้เป็นการเฉพาะในศิลาจารึกแห่งความฝัน
ส่วน "สฟิงซ์" ชื่อที่มีการใช้ทั่วไป มีที่มาจากสมัยคลาสสิก ประมาณ 2,000 ปีหลังการก่อสร้าง โดยอิงจากปีศาจในเทพปกรณัมกรีกที่มีหัวผู้หญิง นกเหยี่ยว แมว หรือแกะ และตัวเป็นสิงโตที่มีปีกของอินทรี (ถึงแม้ว่ามหาสฟิงซ์จะมีหัวเป็นมมุษย์และไม่มีปีกเหมือนกับสฟิงซ์อียิปต์ก็ตาม) ศัพท์ภาษาอังกฤษของ sphinx มาจากภาษากรีกโบราณว่า Σφίγξ ( ถอดเป็นอักษรโรมัน: sphinx) จากรูปกริยา σφίγγω ( ถอดเป็นอักษรโรมัน: sphingo / บีบ) ตามสฟิงซ์กรีกที่จะรัดคอใครก็ตามที่ไม่สามารถตอบปริศนาคำทายได้
นักเขียนชาวอาหรับสมัยกลาง ซึ่งรวมถึง อัลมักรีซี เรียกสฟิงซ์จากภาษาคอปติกที่ถูกแผลงเป็นอาหรับว่า บิลฮีบ (بلهيب) และ บิลฮะวียะฮ์ (بلهويه) ซึ่งมาจาก pꜣ-Ḥwr ชื่อเทพเฮารูนของชาวคานาอันที่มีการระบุถึงตัวสฟิงซ์ ชื่อภาษาอาหรับอียิปต์สมัยใหม่เรียกเป็น أبو الهول (อะบู อัลโฮล / อะบู อัลเฮาล์, "ผู้น่ากลัว"; ) ซึ่งตรงกับชื่อในภาษาคอปติก
แผนที่ - มหาสฟิงซ์ (Sphinx)
แผนที่
ประเทศ - สหสาธารณรัฐอาหรับ
 |
 |
| ธงชาติอียิปต์ | |
สกุลเงินตรา / Language
| ISO | สกุลเงินตรา | สัญลักษณ์ | เลขนัยสำคัญ |
|---|---|---|---|
| EGP | ปอนด์อียิปต์ (Egyptian pound) | £ or جم | 2 |